De Walrus herzien
Het verhaal baseerde ik op mijn studententijd. De Walrus beschrijft het wel en wee van de jonge en onzekere studente Bibi en ‘de Walrus’, een drugsbaron van middelbare leeftijd. Hun relatie heeft het karakter van een eeuwigdurende affaire, hij leert haar te leven bij de dag. Dat doen ze ook: in restaurants bestelt hij alle gerechten van de kaart, het ontbijt bestaat uit champagne en aardbeien met slagroom.
Hetzelfde verhaal. Maar nu opnieuw verteld en uitgediept. In een andere structuur met een volledig nieuw begin en einde. Een aantal hoofdstukken zijn verwijderd, andere toegevoegd, alle teksten zijn herschreven. Vooral vanuit een onbedwingbare behoefte. Al zijn er ook simpele redenen te noemen waarom ik mijn debuut wilde herschrijven. Mijn schrijfstijl heeft zich ontwikkeld en ik kan er nu beter van een afstand naar kijken. De reflectie op de periode uit mijn leven waar ik het verhaal op baseerde heeft ook een ontwikkeling doorgemaakt.
In de herziene versie van De Walrus ligt de nadruk veel meer op de ontwikkeling van Bibi. Bijvoorbeeld op de dilemma’s die ze tegenkomt en de aanvankelijke twijfels over haar relatie met de Walrus. Maar ook op de voordelen die hun relatie haar biedt, en zijn aantrekkingskracht. In die zin is het een universeel verhaal dat begrijpelijk maakt waarom een jonge vrouw valt voor de charmes van zo’n crimineel.
Behalve een verhaal over een ongewone liefde is De Walrus ook een gedetailleerde en waarheidsgetrouwe beschrijving van de internationale hasjhandel in Amsterdam eind vorige eeuw. Een wereld waar mannen, zolang het geld bleef stromen, steeds grotere plannen maakten, om maar niet aan het echte leven te hoeven beginnen. Producten hadden koddige namen - kamelen, Franse kranten, nepelsteeltjes. Het gaf de handel iets kinderlijks, alsof ze aan opgroeien nog niet waren toegekomen. Het milieu waarin de Walrus opereerde heb ik in de herziene versie duidelijker gepositioneerd. Het was niet de wereld van Klaas Bruinsma, maar ook niet die van coffeeshops. De Walrus en zijn collega’s handelden in een grijs tussengebied. In kantoren in de Amsterdamse binnenstad werden wekelijks honderden kilo’s hasj verhandeld. Meestal gebeurde dat in een gemoedelijke sfeer en ‘onder het maaiveld’: de politie keek de andere kant op en liet de handelaren met rust.
Het was een wereld waar vrouwen nauwelijks in doordrongen. Maar terwijl de Walrus aftakelt, neemt Bibi langzaam en noodgedwongen de zaak over. Na zijn dood blijft ze achter met een miljoenenschuld en schept ze orde in de chaos. In de herziene versie van De Walrus ligt daar meer nadruk op: hoe een jonge vrouw zo’n door mannen gedomineerde drugs-scene beleeft en haar rol erin pakt.
Sommige dingen zijn hetzelfde gebleven. Tegen de achtergrond van alcoholische uitspattingen - de drank spat van elke pagina - is de herziene Walrus nog steeds een ode aan mijn overleden geliefde: de hasjhandelaar die mij leerde te leven bij de dag. Voor mij, net als voor veel handelaren, fungeerde de hasjhandel als toevluchtsoord. De roman is in meerdere opzichten nog steeds een monument voor een dekmantel, want ik bewaar ook goede herinneringen aan deze uiterst roerige periode uit mijn leven.
Bregje Bleeker debuteerde 10 jaar geleden met De Walrus. Op 1 december verschijnt bij Lebowski een nieuwe, geheel herschreven versie van haar autobiografische roman.
