Internationale vrouwendag (2) Chris Kraus
New York City
Donderdag 2 februari 1995
LD,
Ik zit in de West End Bar op Broadway met koffie & een sigaret voor ik naar mijn afspraak met Sylvère ga. Ben het grootste deel van de dag al onderweg: ging om 10.15 uur van huis, reed door sneeuwvlagen naar Albany, en zat daarna in de eindeloze trein.
Na ons gesprek gisteravond viel ik pas om 3 uur ’s nachts in slaap. Hart- & seks-chakra’s bonsden en liepen door elkaar tot seksgevoelens door het hart overweldigd werden. Of misschien is het eerder zo dat seksgevoelens uit het hart gepompt werden. Hoe dan ook was het een soort opgewonden gelukzaligheid, & ik heb me al tien jaar niet meer zo gevoeld, sinds ik verliefd werd op Sylvère. In die tijd ging dat heel slecht – die gevoelens werden nauwelijks geuit en nooit geaccepteerd. Ik moest mijn toevlucht nemen tot andere listen, bijvoorbeeld door het intelligentste en verdienstelijkste meisje te zijn.
Mijn persoonlijke doel hier – naast al het andere dat kan gebeuren – is mezelf zo helder en eerlijk mogelijk uitdrukken. Dus in zekere zin is liefde net als schrijven: in zo’n verhoogde staat leven dat precisie en inzicht essentieel zijn. En vanzelfsprekend kan dit naar alles worden doorgetrokken. Het risico bestaat dat deze gevoelens zullen worden bespot of afgewezen, & ik denk dat ik dat risico voor het eerst begríjp: ten volste bereid zijn te verliezen en de consequenties te aanvaarden wanneer je de gok waagt.
Ik denk dat ons telefoongesprek van gisteren goed ging, ondanks dat dubbelzinnige randje toen je vroeg: ‘En je wil alleen maar praten, toch?’ Ik weet niet meer wat ik daarop antwoordde, het antwoord kwam vanzelf, maar volgens mij begrepen we dat we het over hetzelfde hadden.
Chris
Fillmore, Californië
(het Condorreservaat – namiddag, 35 graden)
Vrijdag 3 februari 1995
LD,
Kunst, net als God of De Mens, is prima zolang je erin kan geloven.
Dingen Om Te Doen Met De Persoon Met Wie Je Een Affaire Hebt:
1. Samen foto’s maken in een pasfotoautomaat
(Niet vergeten: dit lijstje later afmaken.)
Waar ik in de auto aan dacht: Dat ik niet meer die persoon wil zijn die het altijd weet, die voor twee mensen de toekomstvisie heeft en de plannen maakt. Hiervoor begreep ik de mensen die dit doen nooit (d.w.z. die hun hele leven omgooien) – ik vond het gemakzuchtig, hedonistisch, gewoon de zoveelste manier om niets te hoeven doen in de wereld. Maar wilskracht, overtuiging, breekt af… & nu begrijp ik het.
Dit is de verwoording: ik kreeg een relatie met Sylvère omdat ik zag hoe ik hem kon helpen zijn leven op orde te krijgen. Ik voel me tot jou aangetrokken omdat ik zie hoe je me kan helpen mijn leven te ontrafelen…
Pasadena, Californië
Zaterdag 4 februari 1995
Het Arabische maktub betekent ‘zo staat het geschreven’.
Schrijf een verhaal waarin de verteller begint te begrijpen dat ge beurtenissen, zoals die zich in zijn/haar leven voordoen, niet zozeer verrassingen zijn, maar openbaringen – het systematische bekendmaken van het lot.
***
LD,
Ik zit in de bibliotheek van het Art Center en begin, systematisch, je essay over ‘Media en de magische tijd’ in de catalogus van het Kunsthaus Zürich te lezen waar ik tijdens mijn vorige bezoek op stuitte. Ik denk dat ik je ideale lezer ben – of dat de ideale lezer iemand is die verliefd is op de auteur & de tekst uitkamt op zoek naar aanwijzingen over die persoon & diens denken –
(Door liefde leer ik mezelf hoe te denken) – Een tekst beschouwen als ‘de ingang’. Met die instelling is geen tekst te moeilijk of obscuur en wordt alles een onderzoeks-onderwerp. (Onderzoek is goed, want daardoor wordt alles een microkosmos – als je alles begrijpt binnen de grenzen van wat je onderzoekt, wordt het ook mogelijk andere grenzen te identificeren, andere onderzoeksgebieden. Alles staat los van elkaar en er zijn geen onderlinge verbanden en er is geen macrokosmos, niet echt. Als er geen grenzen zijn is er geen onderzoek, alleen chaos. En daarom breek je het af.)
Ik denk dat je in dat essay op het punt stond een ontzettend belangrijke ontdekking te doen (en een hoop andere mensen misschien ook wel, maar omdat ik verliefd op je ben zal ik doen alsof je uniek bent): hoe het mogelijk is iets van het politieke te relateren aan de visionaire extase van Lévi-Strauss, het extatische nihilisme van Baudrillard, zonder dat het onverteerbaar wordt. Politiek houdt in dat je accepteert dat niets zonder reden gebeurt. Er zit een zekere causaliteit in de stroom en als we secuur genoeg kijken is het mogelijk haar te begrijpen. Kan politiek worden uitgedrukt op een structurele, elektrische manier, in plaats van iets wat weer wordt opgegraven, het saaie restje op de bodem van het vat? Ik denk dat het antwoord in gelijktijdigheid ligt, een gevoel van verwondering hierover: dat het politieke een parallelle bron van informatie kan zijn, & meer is meer: een gewaarwording van politiek, van hoe dingen gebeuren aan de mix toevoegen kan alleen maar bijdragen aan ons besef van hoe het heden tot de ‘Nu-Tijd’ explodeert. Ik moet denken aan het citaat van Lévi-Strauss dat je aanhaalt – ‘een universum van informatie, waarin opnieuw de wetten van het wilde denken heersen’. Alsof de onmiddellijke overdracht van informatie ons kan terugbrengen naar de op tijd gebaseerde, eindige en weloverwogen betovering van de middeleeuwse wereld. ‘De middeleeuwen zijn gebouwd op zeven eeuwen die zich uitstrekken van de hiërarchie van Engelen tot het slijk’ (Hugo Ball). Dus wanneer je politieke informatie in je teksten introduceert, zou het geen kwestie van ‘en toch…’ ‘maar nog steeds…’ moeten zijn, alsof politiek het uiteindelijke tegenwicht kan zijn. (Ik denk aan het essay over postmoderne retro-camp in je boek The Ministry of Fear.) Politiek zou als volgt geïntroduceerd moeten worden: ‘En en.’ Ademloos, hou het in de lucht – met hoeveel informatie over één onderwerp kun je met twee handen jongleren?
Je kan zo goed over kunst schrijven.
Ik ben het, uiteraard, niet met je eens over het kader. Jij beargumenteert dat het kader alleen coherentie kan bieden door onderdrukking en buitensluiting. Maar de truc is om Álles binnen het kader te ontdekken.
‘Beter Nadenken’ schreeuwde Richard Foreman tijdens zijn vroege theaterstukken door de luidsprekers. Of gewoon Beter Kijken.
New York City
Dinsdag 7 februari 1995
De zoetste wijn geeft de scherpste azijn.
LD,
Ik schrok gisternacht wakker na wat misschien twintig minuten verkrampte vliegtuigslaap was, na een erg levendige droom.
Ik was een avondje uit met Laura Paddock, mijn beste (eigenlijk enige) vriendin van de Art Center-studenten. We waren in het huis van iemand anders (een student?); een stel mensen ging avondeten, & Laura & ik hadden bedacht vroeg weg te gaan zodat ik met jou het bed in kon duiken. Ik zou je nog bellen ter bevestiging & dat deed ik vanaf het feestje, & toen ik je te pakken kreeg zegde jij cryptisch de hele boel af. En ik hing op, & in het bijzijn van die hele kamer vol kunststudenten van in de twintig ontsnapte me een enorme & onbedwingbare snik. Niemand keek naar me behalve Laura, die het meteen begreep, & ik stortte me in haar armen.
***
Laura en ik zagen elkaar op zaterdagochtend in Pasadena om koffie te drinken, zaten op een binnenplaatsje aan Colorado Boulevard en deden net of we in Mexico of op Ibiza waren, zetten een dialoog van maanden geleden voort over mystiek, liefde, obsessie. Onze gesprekken gaan niet zozeer over de theorieën over liefde & verlangen, maar over de manier waarop die zich manifesteren in onze favoriete boeken & gedichten. Onderzoek doen in de vorm van een Fanclubvergadering – de enige mogelijke manier.
We delen de onuitgesproken opvatting dat we het accepteren (liefde, uitersten, verlangen) & bepaalde persoonlijke informatie/visies het best kunnen delen door lievelingsepigrammen en -gedichten uit te wisselen. Laura was degene die me vertelde over dat spreekwoord van de wijn & azijn – ‘Dat betekent denk ik,’ zei ze terwijl ze me recht aankeek met grote, ijsblauwe ogen, ‘dat degene die je het meeste liefhebt, je het diepst kan kwetsen.’ En we knikten allebei, met een lichte glimlach, alsof we wisten waar het over ging. Maar omdat dit school- en geen meidenpraat is, doen we allebei ons best onze gesprekken referentieel en ietwat suggestief te houden. Met Laura afspreken is altijd als ether snuiven; net als hofdames uit de Heian-periode zijn we ons altijd bewust van ‘de vorm’.
Toen ik Laura Paddock voor het eerst ontmoette was ik onder de indruk van de dikke notitieboekjes die ze bijhield, gevuld met favoriete citaten en tekeningen & haar eigen teksten. Dacht aan hoe ik dat jaren geleden ook deed. En nu –