Berlijn kraakt onder het gewicht van speculanten, hipsters en toeristen

New York, Londen, Parijs, Berlijn, Barcelona, Montreal, Montevideo en Amsterdam overhandigden deze zomer een brief aan de Verenigde Naties waarin ze om hulp vragen: de steden dreigen ten onder te gaan aan beleggers en massatoerisme. Inwoners hebben grote moeite een betaalbare woning te vinden en voelen zich met de jaarlijkse komst van miljoenen toeristen een vreemde in hun eigen stad.

Het onder het gewicht van speculanten, hipsters en toeristen krakende Berlijn is het decor van Karolien Berkvens’ tweede roman: Zoon van Berlijn. Het vertelt het verhaal van Fabian Richter, die werd geboren op de dag dat de Berlijnse Muur viel. Met de geboorte zag zijn vader, Jacob Richter, niet alleen een stralende toekomst voor zijn gezin, maar ook voor zijn eigen politieke ambities. Hij wilde niets liever dan een bijdrage leveren aan de nieuwe stad, het nieuwe land, een nieuwe wereld.

Maar nauwelijks twee decennia later zijn de politieke idealen vervangen door pragmatisme en spartelt Jacob aan de touwtjes van investeerders en projectontwikkelaars die de stad volplempen met kolossen van staal en glas die niemand kan betalen. Intussen loopt zoon Fabian richtingloos door de straten van de stad en kondigt de verzorgerster van mevrouw Richter – die al jaren volledig in zichzelf gekeerd in een van de kamers van het familiehuis leeft – haar vertrek aan.

Dan ontmoet Fabian een activiste die hem de ogen opent en doet inzien dat het nu echt tijd is om actie te ondernemen, voordat het te laat is: ‘Altijd zeggen mensen maar dat ik niet realistisch ben, altijd. “Dat is toch niet re-a-lis-tisch!” Alsof ík degene ben met de idiote plannen. Alsof ík degene ben die weigert de realiteit onder ogen te komen. Dat was het goede van Occupy, zij eisten dat we “realistisch” herdefinieerden. Dames en heren, het kan ook anders! De smeltende ijskappen, de stijgende zeespiegel, het koraalrif dat verdwijnt, diersoorten die uitsterven, dat kunnen we voorkomen, dat moeten we voorkomen. Het is niet realistisch om met open ogen het ravijn in te lopen.’

Zoon van Berlijn is een verhaal over de onmacht en het onbegrip in de relatie tussen een vader en een zoon, over het verlies van idealen ten koste van het praktisch nut, maar vooral over onze tijd, waarin we al met één been lachend het ravijn in zijn gestapt.

Jasper Henderson

Meer over Zoon van Berlijn lees je hier