Where The Sun Hits The Sky

#1. Where The Sun Hits The Sky

Het AVL-ziekenhuis te Amsterdam is een plek waar je alleen komt als je met kanker te maken hebt. Dat is voor niemand leuk. Hans Schoo en zijn kunstcommissie, die de kunstcollectie in het AVL beheren, hebben dat goed begrepen. Er hangt en staat fantastisch werk.

Dat is iets bijzonders. In de wachtruimte van de afdeling Oncologie in het OLVG-ziekenhuis bijvoorbeeld, hangt een liefdeloze uitvergroting van een semi-abstracte tekening waar de wijzerplaat van een klok in te herkennen valt, gedrukt op een enorm canvas dat aan een stalen frame is gespannen met een touw dat afkomstig uit de zeilsport lijkt. De fletse kleuren en de nietszeggendheid van dit werk maken me neerslachtig. Dat wil je niet in een ziekenhuis. 

Maar goed, in het AVL is het dus heel anders. Er staan objecten die je mag aanraken, er hangen gouden hemaworsten aan het plafond tussen gekleurde ballen, wand-installaties die magisch glinsteren terwijl je er langsloopt, vreemd uitvergrote, raadselachtige, en ogenschijnlijk achteloze kiekjes van Amsterdamse grachten, en ga zo maar door. Je zou haast vergeten waarom je er bent. 

Terwijl ik dit schrijf heeft mijn meisje zojuist haar laatste bestraling in het AVL gehad en zullen we er hopelijk nooit meer komen. Dat is fijn, maar toch ga ik één werk missen.

In de grote verbindingshal tussen de entree en het restaurant hangt een kolossaal schilderij: ‘Where The Sun Hits The Sky’ van Michiel Hogenboom. De titel komt van een vrolijk niks-aan-de-hand-liedje van Supergrass. Het olieverfschilderij meet maar liefst 3,5 bij 4,8 meter, maar voelt nog groter. Als een kleurige zon straalt het vanaf een meter of zes op je neer. Er hangt een hele serie, maar dit specifieke werk raakte me direct. Het onmogelijk er om langs te lopen zonder er even bij stil te staan. 
 

We zien een man tot boven zijn knieën in tropisch gekleurd water staan. De lucht is strakblauw. In zijn handen een gigantische witte vis die hij gevangen heeft. Hogenboom vertelde me dat het een tarpon is, een soort vechtharing. De man en zijn vis bevinden zich vrijwel perfect gecentreerd op het doek. Hij draagt de vis op zo’n manier dat het voelt alsof hij zijn lul laat zien. Testosteron galore. Zijn blik is duister, hetgeen wordt benadrukt door zijn geel geschilderde gezicht. Het is een raar geel gezicht, en zijn hand is eveneens raar geel. Het maakt de man ook een beetje de zon binnen deze compositie. De man en zijn vis als het absolute middelpunt van al het leven op aarde. Hij lijkt er zelf in te geloven. 
De visser draagt strakke jeans en een witte blouse die hem, met de bovenste knopen geopend, nonchalant om het lijf hangt. Hij heeft iets van rocksterren als Billy Idol of Till Lindeman (de dichter, en zanger van Rammstein), maar doet me denken aan mijn vrienden vroeger. 

 

Hij draagt de vis op zo’n manier dat het voelt alsof hij zijn lul laat zien. Testosteron galore.

 

Zij gingen dikwijls vissen en op hun stinkende puberkamers lagen her en der dit soort foto’s verspreid, zij het met karpers, snoek, brasem en andere veel minder indrukwekkende vissen dan de tarpon op dit schilderij. Ik vond vissen altijd iets voor nerds. In Ede, waar ik woonde toen ik zestien was, werd er ‘s nachts veel op karper gevist. Dat deden ze om twee redenen. Ten eerste: een karper schijnt op alles wat je in zijn bek stopt te zuigen. Ik denk dat het voor de vissende jongens makkelijker was een karper aan de haak te slaan dan een meisje, maar het is waarschijnlijk wat moeilijk om overdag een karper aan je pik te zetten. De andere reden om te gaan nachtvissen was om drugs te gebruiken. Dit was de gabbertijd en het gros van de vissende jongens in mijn omgeving zette een tentje op, hingen een hengel in het water en slikten de hele nacht pillen. Houseparties waren duur en niet altijd binnen handbereik, nachtvissen was dat wel. Zo ging dat.

 

Dit was de gabbertijd en het gros van de vissende jongens in mijn omgeving zette een tentje op, hingen een hengel in het water en slikten de hele nacht pillen.

 

Maar goed. Het schilderij maakt deel uit van een serie mannen met vissen. Hogenboom: 'De opzet is om uitzinnige Piëta’s te schilderen, soms vervuld van testosteron met een seksuele ondertoon, dan weer verstild en meer naar binnen gericht.'

Foto’s van mannen met vissen hebben iets potsierlijks. Ik vind ze vaak even sneu als lachwekkend. Door ze te benaderen als piëta’s worden ze in de handen van Hogenboom een monument voor het overbodig geworden jachtinstinct van de Moderne Man. Een grootse, ridicule en hilarische viering van het einde van het testosteron-tijdperk. Ik vind het een ongelofelijk goed werk. Mocht je zo onfortuinlijk zijn dat je om wat voor reden dan ook naar het AVL moet, dit is iets om naar uit te kijken.