Ik heb geleefd #3. Anja (49): 'Vijftien fotoboeken heb ik voor mijn zoon gemaakt'
,,Mijn zoon is mijn grootste zorg. In het begin lette ik erg op hoe hij en zijn vader met elkaar omgingen. Zij moeten straks met z’n tweeën verder. Inmiddels heb ik daar rust in gevonden. Elk jaar gaan ze samen op stedentrip. Sturen ze foto’s vanuit een restaurant. Dan denk ik: het is goed.”
De puberzoon van Anja van den Beemt (49) heeft asperger, een vorm van autisme. Hij was 8 toen ze hoorde dat ze niet meer beter zou worden. ,,Hoe moesten we het hem vertellen? Op een middag haalde ik hem uit school. Bij het uittrekken van onze jassen in de gang heb ik gezegd dat ik kanker heb.’’ Met angst in zijn ogen vroeg hij of ze doodging. ‘Ja’, zei ze. ,,Maar niet meteen. En de dokters zijn heel deskundig, dus ik ben in goede handen.”
'Vergelijk het met een zwangerschap. Je maakt alles aan kant, omdat je denkt dat je daar geen tijd meer voor hebt als de baby er is'
Dat was in 2012. De Brabantse was toen net haar baan kwijt en solliciteerde bij Avans Hogeschool. De functie ging aan haar neus voorbij. Een paar maanden later werd ze gebeld: of ze toch wilde komen. ,,Ik stond op het punt te beginnen aan de chemo. Ik moest dus wel zeggen dat ik ziek was. De vrouw aan de telefoon viel even stil. Toen zei ze: ‘Dat wil niet zeggen dat je leven voorbij is. Laat wat van je horen als je je na de chemo weer fit voelt.’”
Die reactie ontroert Van den Beemt nog steeds. Een klein jaar heeft ze bij de hogeschool kunnen werken. Tot ze haar heup brak als gevolg van haar ziekte en arbeidsongeschikt werd verklaard. ,,Nu ben ik thuis. Vroeger, vóór de kanker, heb ik me weleens afgevraagd hoe ik het liefst zou overlijden. Acuut, aan een hartaanval, of aan een ziekte. Nu voelt het goed dat ik alles heb kunnen zeggen. De tijd die me met mijn zoon is gegeven, vind ik heel waardevol.’’
Het eerste jaar - de uitslag kwam op Valentijnsdag - dacht ze dat ze de kerst niet zou halen. Verwoed begon ze aan het opruimen van haar huis. ,,Vergelijk het met een zwangerschap. Je maakt alles aan kant, omdat je denkt dat je daar geen tijd meer voor hebt als de baby er is.’’
Ze schiet in de lach. Als ze lacht, voelt ze de pijn niet. Daar zou in de behandeling meer mee gedaan moeten worden, vindt ze. ,,Ik krijg er energie van. Humor is zo belangrijk. Het rijmt niet voor niets op tumor.’’
Iedereen gaat een keer dood, zegt Van den Beemt. Dat betekent toch niet dat we met z’n allen elke dag triest moeten zijn? Tot voor kort bezocht ze concerten. Helaas heeft ze dat moeten opgeven, omdat het te veel kracht kost. Lowlands zat er niet in deze zomer. Vriendin Ellen plaatste een oproep op Twitter: of iedereen even naar de grote tent wilde komen voor een groepsfoto. De actie ging viral en haalde RTL Late Night. ,,We werden uitgenodigd in de studio. Ellen wilde niet, want ze was nog brak van Lowlands. Ik heb haar moeten overtuigen. Wat zullen we nou krijgen, zeg!’’
In 2014 is ze getrouwd, met de man met wie ze op de kop af 25 jaar samen was. Of ze hem ook ten huwelijk had gevraagd - in haar pyjama, gewoon op de bank - als kanker niet in haar leven was gekomen, weet ze niet. ,,We hadden alles rond de erfenis al geregeld, daarvoor deden we het niet. Trouwen heeft iets symbolisch.’’
Onvoorspelbaar
Kanker noemt ze een rotziekte. Zo onvoorspelbaar. Ze is iemand die graag de touwtjes in handen heeft. ,,Ik heb ook diabetes type 1 en maak gebruik van een insulinepompje, de beste uitvinding sinds de wasknijper. Die ziekte is me op het lijf geschreven: op tijd eten, op tijd je bloedsuiker controleren... Dan gaat het goed. Maar kanker heeft geen spelregels.’’
Op haar blog schreef ze een brief aan haar ‘directeur’ K. Anker’: ‘U geeft leiding aan een organisatie waar celdeling de core business is. Groei is voor u het enige dat telt. Het maakt niet uit waar u een nieuwe vestiging opent, als uw bedrijf maar floreert. U heeft geen geweten.’
‘Humor is zo belangrijk. Het rijmt niet voor niets op tumor’
Mensen die korter ziek waren dan zijzelf, zag Van den Beemt al overlijden. Anderen lopen nog rond - er is geen peil op te trekken. Ze probeert zo veel mogelijk tijd door te brengen met vrienden. En de oud-student van de kunstacademie maakt fotoboeken voor haar zoon. ,,Dat deed mijn moeder vroeger ook voor mij. Vijftien albums heb ik nu klaar, van elk jaar van zijn leven één. Hij bladert ze geregeld door.’’
Ze zijn close geworden de laatste jaren. Hij mag dan autisme hebben, haar voelt hij feilloos aan. Als ze te lang boven achter haar computer zit, komt hij kijken of het wel goed met haar gaat.
Beeld: Anja van den Beemt