Berichten uit de Biotoop: Spoorbaan
*
Ik struikel over een lange geel met blauwe slurf van pluche. Knuffel of tochtstopper? Ik kijk beter en herken er een NS-trein in. Wat een spuuglelijk ding!
Op de enige stoel, een fauteuil, die er nog staat, ligt een stapel papieren. Ik raap ze bij elkaar en zoek een lege plek op het bureau. Overal om me heen staan verhuisdozen. De vloer ligt bezaaid met hopen spullen.
De Conducteur is lang, heeft donkere krulletjes en komt rustig en vriendelijk over. Morgen vertrekt hij uit De Biotoop, daarom breng ik een afscheidsbezoekje aan de jongeman die ik soms in de gang tegenkwam of in zijn uniform op de fiets zag en van wie ik weet dat hij hoofdconducteur is bij de NS. Aangezien ik uitsluitend met het openbaar vervoer reis, hebben we een raakvlak.
Mijn gastheer zigzagt tussen de hopen door en brengt me een kop thee.
Als ik De Conducteur zie en hoor vertellen over zijn werkzaamheden moet ik altijd denken aan de Gouden Boekjes die ik als kind graag las en die ik ook weer aan mijn eigen kinderen heb voorgelezen. De man tegenover me is de vleesgeworden verpersoonlijking van de conducteur zoals je die in zo’n boekje tegenkomt. Vriendelijk, vrolijk, en met een ouderwets enthousiasme om de reiziger te helpen. Want dat is wat hij het liefst doet. Zoals toen met die groep Franse studenten, voor wie hij een allerlaatste aansluiting uitzocht zodat ze ’s avonds laat toch nog vanuit Amsterdam in Groningen konden komen.
Die Franse jongens klapten van de honger, ze hadden nergens onderweg kunnen eten en vroegen of daar misschien nog tijd voor was tijdens een overstap. Die was er niet, maar De Conducteur bedacht een list. Hij belde een pizzeria in Lelystad en vroeg of een pizzakoerier klaar kon staan op het perron wanneer de trein daar een tussenstop maakte. En ja hoor, de koerier stond er.
Ik herinner me de strenge treinconducteurs in Frankrijk en kan me voorstellen hoe verrast de studenten moeten zijn geweest.
Hoe gaat dat dan met zwartrijders, want die zijn er natuurlijk ook?
En of die er zijn. Vooral tussen Rotterdam en Hoek van Holland, die lijn stond erom bekend en is inmiddels opgeheven, al heeft dat laatste – zover bekend – niets met het aantal zwartrijders te maken. Ook daar verzon De Conducteur een list en sprak de rauwe Rotterdammers in plat Gronings aan op hun gedrag: ‘Hest gain koartje mejong? Betoalen of d’r uut!’
Vrijwel altijd waren de Rotterdammers zo beduusd dat ze verward uitstapten.
En dan is er nog iets waar hij als conducteur mee te maken heeft: treinspotters. Soms achtervolgen ze hem een hele dag: een groepje jongens – meestal zijn het jongens – die werkelijk alles van de dienstregeling afweten en precies controleren hoe zijn dienstrooster in elkaar moet zitten. Het liefst reizen ze de hele dag mee om te kijken of hun vermoedens kloppen. ‘Er is er zelfs eentje die een uniform heeft laten maken dat veel op dat van een NS-conducteur lijkt. Hij gedraagt zich in alles als een conducteur, verwarrend en gevaarlijk kan dat zijn.’
Ik neem afscheid, stap over de pluche trein en vraag: ‘Knuffel of tochtstopper?’
‘Hij zat in mijn kerstpakket, maar je krijgt er als NS-medewerker ook eentje bij een geboorte.’
‘Écht? Zo’n ding leg je toch niet bij je baby in de wieg?’
‘Voor zo’n knuffeltrein zouden die treinspotters alles over hebben. Je hebt geen idee hoe geliefd ze zijn. Op Marktplaats wordt er makkelijk 40 euro op geboden.’
Thuisgekomen kan ik het niet laten. Ik zoek op Marktplaats en De Conducteur heeft gelijk: twee NS knuffeltreinen aangeboden voor 45 en 50 euro.
Nestvlinders, het dichtdebuut van Sabine van den Berg, is op 25 januari uitgekomen. In deze bundel staan ook tekeningen die zij bij haar gedichten maakte. Bij Lebowski verscheen Zien Horen Zwijgen. Eerdere afleveringen van De Biotoopfeuilleton staan op www.Sabinevandenberg.com.
Tekst & illustratie: Sabine van den Berg
