Zoeken
Serendipiteit
Afgelopen weekend opende de expositie ‘Untitled’ van Joris Geurts bij galerie Slewe in Amsterdam. Er werd ook een catalogus van zijn schilderen gepresenteerd. Ik was te laat en miste de speech. Gelukkig zei een man met een Oost-Europees accent: ‘Het was een mooie speech. Ze zeiden dat hij het goed doet, het alleen-zijn in het atelier. Hij mag nu weer verder lijden.’  Dat was een geruststelling. 

Serendipiteit

Gepubliceerd op 11 april, 2019 om 00:00, aangepast op 22 februari, 2024 om 16:44

Aangezien ik Geurts’ atelier vaak bezoek kende ik de meeste schilderijen al. Maar dit werk in een geconcentreerde witte ruimte zien zorgde voor een extra dimensie. Het is moeilijk om die dimensie te verklaren. Het gaan bekijken is aan te raden. 

Ik begroette en feliciteerde Geurts en een vrouw vroeg hem: ‘Is hij je zoon?’
Een andere vrouw zei weer tegen nog een andere vrouw: ‘Ik dacht juist dat hij úw zoon was.’ 
‘De moeder’ keek me aan en begon te lachen. Er ontstond verwarring. Mijn komaf leek steeds onduidelijker te worden. Om haar te kalmeren of te doen stoppen met lachen zei ik: ‘Wie weet bent u mijn moeder, ik was er niet bij.’ 
Maar ze lachte nog steeds. 

Dit voorval was serendipiteit, leerde ik een paar dagen later. Door toeval en scherpzinnigheid iets vinden terwijl men iets anders zoekt.  Maanden geleden vroeg Geurts me namelijk een tekst over zijn werk te schrijven voor die catalogus. Ik had gezegd: ‘Dat doe ik alleen als je de tekst ook wilt weigeren om te publiceren.’

Als vriendschap niet gecontroleerd wordt door eerlijkheid, wat heeft het dan voor zin? En zo geschiedde, hij weigerde de tekst, en dat was geen enkel probleem. 

Maar dat terzijde, terug naar de serendipiteit: in die afgekeurde tekst beschreef ik de werken van Geurts als ‘letterlijke’ pogingen om dat wat er is te vergeten. ‘Als wezen zónder ouders. Ze hebben een duidelijk karakter, maar verraden, voor mij althans, geen oorsprong. Het is alsof ze zichzelf hebben verwekt. Ze lijken meer te zijn ontstaan dan gemaakt. De hand van de maker is aangenaam onzichtbaar en de voorstellingen zijn al even ongrijpbaar. Dat is overigens niet alleen hoe je naar dit werk kunt kijken, maar eveneens hoe is om als een mens op deze aarde rond te lopen. Dat maakt zijn werk actueel maar ook van gisteren en morgen.

Als je je plek in het universum moet heroverwegen (als wees bijvoorbeeld, of als immigrant) en weet dat je je herkomst zal moeten missen, kan verlorenheid verdampen en vrijheid ontstaan.’

Auteurs
Auteur: Jonah Falke

Jonah Falke (1991) werd geboren in Ulft en studeerde fine art painting aan ArtEZ, Enschede. Hij exposeerde in binnen- en buitenland en maakte als frontman van de band Villa Zeno de plaat Self Made Woman. In 2016 verscheen zijn debuutroman Bontebrug, in 2019 volgde De mooiste vrouw van de wereld. Hij schreef voor Vrij Nederland, See All This, ELLE, HP/De Tijd en VPRO Nooit meer slapen en is vaste columnist bij de Gelderlander en op het Lebowski Blog.

Blijf op de hoogte

Volg onze sociale media voor het laatste nieuws: