Jonah Falke loopt stage (6). 'De meesten zijn emotioneel gezien nog peuter'

Dit artikel verscheen eerder in De Gelderlander, foto: Peter van Tuijl

Een medewerker waarschuwde van tevoren telefonisch: ‘Het zijn allemaal schatjes maar soms kan het gevaarlijk zijn.’ Nieuwsgierig doch bevreesd betreed ik het betonnen complex van De Lichtenvoorde, een behandelgroep voor jongeren. Het gebouw zit naast een geluidswal waarachter auto’s razen. De jongeren lijken zorgvuldig weggestopt voor de maatschappij.

In de woonkamer zitten de begeleiders aan tafel. Er zijn twee medewerkers op zes jongeren. Een voor een komen ze aarzelend in de woonkamer kijken. Een meisje zet de televisie hard, een ander gaat aan tafel zitten.
 

Uitdaging

Medewerkster Anne vertelt dat het een grote uitdaging is om de groep te laten functioneren. ‘Niemand heeft ervoor gekozen om hier te zijn. Ze snappen soms zichzelf, maar ook het gedrag van de ander niet. Als begeleider heb je ogen voor en achter nodig.’

Het het meisje aan tafel roept lachend dat ze nachtmerries heeft. ‘Er rende iemand met een mes achter me aan. Het zijn vreemde nachten.’

Anne geeft me een rondleiding. Ze laat de slaapkamer van een grote jongen zien. Met een fors Twents accent zegt hij op een zorgboerderij te werken. Hij lijkt eerder verlegen dan onhandelbaar. ‘Ik wil snel weer naar huis,’ zegt hij.

In het trappenhuis vertelt Anne dat de meeste bewoners emotioneel gezien nog peuter zijn. Ik vind het onvoorstelbaar.

‘Dat is juist het probleem, iedereen behandelt ze als ‘gewone’ pubers. Ze worden veelal overvraagd door de maatschappij. Deze jongeren hebben juist nodig dat ze écht gezien worden, om zich te kunnen ontwikkelen en te kunnen functioneren. Ik wil dat iedereen zichzelf kan zijn, of ze nou boos zijn of wat dan ook. Ze mogen op hun bek gaan, ik ga nergens heen.’

Ik vraag naar het meisje dat aan tafel zat.

‘Ze kwam hier op haar zevende. Ze groeide op tussen de dieren en leefde daardoor voorheen in haar dierenwereld. Hoe beschadigd mensen ook zijn, ik wil ze vertrouwen mee geven. Want vanaf hun achteinde zullen wij ze weer moeten laten gaan…’
 

'Ze snappen soms zichzelf, maar ook het gedrag van de ander niet'

Er wordt macaroni gegeten. Alle jongeren schreeuwen door elkaar. De jongen van de zorgboerderij laat lachend een filmpje van een hond die een kat opeet zien. Het meisje van de dieren zit naast me en zegt zacht: ‘Ik weet niet of ik wel op ponykamp ga dit jaar, de vorige keer heb ik alleen maar gehuild omdat ik de groep zo miste.’

Na het eten geeft het meisje me een hand en kijkt ze me voor het eerst aan. Ze lacht en ik wens haar een fijn kamp.

Als ik weer buiten bij de geluidswal tussen al het beton sta is er weerzin om terug te keren in de maatschappij. De buitenwereld is voor de meeste mensen een verwarrende plek, denk ik. Graag was ik nog wat langer gebleven.

Van Jonah Falke verscheen onlangs zijn tweede roman De mooiste vrouw van de wereld.