Fragment 'Massa'

Ondertussen nog steeds in Brussel

Stilte, absolute stilte. Geen mail met commentaar of een nieuwe opdracht. Gewoon stilte. Misschien is dat hoe ze mensen ontslaan, mijmert Margot, niks meer laten horen tot de ex-werknemer zijn conclusies trekt.
    Het is zaterdag en toch is ze vroeg wakker. Zonder het excuus van werk is dit een heel ander soort eenzaamheid. Ze begint zoals steeds met het opstarten van haar computer, kranten bekijken en Facebook checken. Ze leest de statussen van mensen die ze ooit heeft toegevoegd, gewoon omdat ze het vroegen, vaak om hun aantal vrienden op te krikken. Bij sommigen, voornamelijk minderjarigen, ziet ze hoe ze codetaal gebruiken om hun meelezende ouders te misleiden. Meestal citaten uit liedjesteksten met een verborgen boodschap voor de goede verstaander. Zo plaatste een meisje van zeventien lyrics uit een oud nummer van Arcade Fire op Facebook om haar recente abortus te delen, met tientallen steunreacties als gevolg.
    Margot heeft zich nooit comfortabel gevoeld bij dit online opbod van bekentenissen. Door enkel toe te kijken en nooit te delen voelt ze zich een glitch in het systeem, een anomalie die niemand anders opmerkt. Toch blijft ze rondhangen in Facebook, haar overzicht op de wereld, ook al wordt het steeds meer een freakshow met links naar bizarre sites en filmpjes. Zoals de opname van een volledig level van een computergame met als voice-over de speler die zich verliest in een veel te eerlijke monoloog. Een hele uitleg doorspekt met tips voor easter eggs, krachttermen bij iedere kill en een dramatische bekentenis over hoe hij zijn beste vriend heeft verraden tegenover zijn leraar.
    Verborgen in haar appartement laat Margot het weekend passeren, met een groeiende angst dat ze nu de volgende versie van haar leven meemaakt. Een bestaan in het teken van de verveling en een nieuwe zoektocht naar werk. Ze schrijft zich in bij onlinevacaturesites, probeert ook de website te achterhalen waarop ze ooit Blurred Inc vond. Maar die lijkt niet meer te bestaan. Ze bekijkt de banen in Brussel met functieomschrijvingen die weinig zeggen, zoals ontwikkelaar opleidingsproducten – ze vermoedt dat dit lesgeven betekent – en assistent van de afdelingsmanager, wat even spannend klinkt als back-up van de toiletjuffrouw. Niks wat haar echt moeite waard lijkt, en bovendien heeft ze op dit moment geen zin in iets minder dan Blurred Inc.

Maandag kondigt zich aan met telefoongerinkel om halfnegen ’s ochtends. Op het scherm verschijnt geen nummer of naam. Altijd een reden voor Margot om niet op te nemen, ze laat haar telefoon gillen tot het toestel uitgeput weer in slaap valt zonder dat er een boodschap achtergelaten wordt. Een ochtend verstrijkt met Margot aan haar computer, op haar scherm ziet ze steeds nieuwe informatie over een wereld met veel gevoel voor dramatiek. Een wereld die zich dronken laat voeren met revoluties en veranderingen, met vaak dodelijke katers de volgende dag. Het lijkt een wereld zonder schaamte of restricties, moe van het wachten tot iedereen gereed en gewillig is. In een periode waarin angst zijn glans verliest en land na land na land in de ban komt van meer en beter en vrijer en nu, blijft Europa stil als een te bezichtigen site van vergane glorie. ‘Kijk kinderen, hier hebben ze ooit de democratie uitgevonden en daarna zijn ze gestopt met moeite te doen.’ Het is vreemd om nog jong te zijn in een totaal gedateerd continent.
    In het centrum van dit cluster van oude naties ligt dit land, verwikkeld te zijn in een politieke impasse die perfect het grote probleem van Europa belichaamt. De patstelling is veroorzaakt door de tegenstrijdige logica’s van twee gemeenschappen met twee talen en massa’s verschillende behoeften, en ze is onoplosbaar door slechts één ding.
    Want in het centrum van dit verwarde land ligt deze hoofdstad, opgeëist door de twee gemeenschappen, maar zelf te ambitieus om voor een ervan te kiezen. Een stad behandeld als een balorige puber, maar eigenlijk al lang haar roots ontgroeid als een kwade kunststudent. Zoals Sugamo, een stadsdeel in Tokio, voornamelijk bedoeld is voor bejaarden, zo bezit Brussel een aantrekkingskracht op thuislozen en thuisblijvers. Dit is een hoofd stad die is afgestoten door haar eigen land, alsof Frankrijk Parijs zou negeren of Duitsland Berlijn maar zozo zou vinden.    
    Met in het centrum van deze moeilijke stad dit meisje of toch al vrouw, aangezien haar proefperiode voorbij lijkt en nu alles voor echt en voor altijd hoort te zijn. Een individu als een mathematische uitzondering, op haar eentje hoewel er zo veel keuze is. Of juist daarom, alleen en binnen als tegengewicht voor een overrompelende wereld. Een misplaatste mens, ongebonden om een onbekende reden.

Kort na de middag rinkelt haar telefoon weer. Opnieuw negeert ze dit geluid, en ook deze keer wordt geen boodschap achtergelaten. Dan klinkt haar deurbel. Margot bevriest, ook al kan het toeval zijn en ook al staat de persoon verdiepingen lager. Met haar gezicht naar de hal gekeerd luistert ze naar elke mogelijke voetstap of beweging van de lift. Er wordt geen tweede keer aangebeld.
    Margot vermoedt dat Blurred Inc hierachter zit en doet het enige wat ze veilig acht. Ze stuurt een mail, met de vraag of ze contact met haar willen opnemen. Een antwoord komt snel, een uitnodiging voor een gesprek met iemand van Blurred Inc, met een naam die ze nog nooit gehoord heeft. Ze mag zelf beslissen waar en hoe laat.
    Ze kiest voor een chique pitaplek aan de Grote Markt vroeg in de avond, om de rest van de middag te kunnen spenderen aan het opzoeken van de naam via Google en diversen. Een speurtocht die van alles oplevert, voornamelijk heel veel informatie over naamgenoten, maar geen van hen heeft een band met Blurred Inc. Zo is er een man uit Canada met een website die zijn fascinatie etaleert voor fan fiction, meer in het bijzonder voor scenario’s die zijn gebaseerd op films en series, en die zijn geschreven door hardcore fans. Soms met de stille hoop opgemerkt te worden door de makers en aangenomen te worden, maar meestal omdat het gewoon is wat ze zelf graag zouden zien. Naast het verzamelen van deze scripts kan de man het ook niet laten op hun gebreken te wijzen, als een soort recensent van onbestaande producties. Vaak sabelt hij ze neer vanwege een kleine inconsequentie met de bestaande film of reeks.
    Na wat verder zoeken ontdekt Margot de man die ze straks denkt te zien, op een enkele foto met een lage resolutie. Vreemd genoeg is die gepubliceerd op een website over samenzweringen en ruimtewezens. Bij het inzoomen, tot het beeld bijna wazig wordt, ziet ze dat hij ietwat op dokter Phil lijkt. Meer foto’s of informatie krijgt ze niet. Google geeft toe dat hij bestaat – zijn naam levert honderden hits op – maar de pagina’s zelf zijn schimmen geworden, onzichtbaar voor het blote oog. Er is enkel de mededeling van hun afwezigheid. Volgens Margot is dat een bewijs van zijn belangrijkheid, want in een tijdperk van totale indiscretie is anonimiteit een kostelijke luxe geworden. Zoals je gespecialiseerde bedrijven kunt inhuren om ervoor te zorgen dat de juiste informatie over jezelf de eerste keuze wordt bij een zoekopdracht bij Google, zo is het ook mogelijk om elk bezwarend materiaal met wortel en al te verwijderen. Dat heeft deze man blijkbaar bevolen; enkel wat algemene info plus foto heeft hij toegestaan. Zijn naam duikt soms op in krantenartikelen en in relatie met andere grote namen, maar nooit staat er meer dan de naam en de leeftijd. Hij hoort duidelijk bij de nieuwe opperste laag, beschermd door firewalls en virtuele mist, een man met een zelf afgedwongen mysterie rondom zich. Margot verlaat haar huis in de veronderstelling dat hij zoveel meer over haar weet dan zij over hem. Maar ze vertrekt ook zonder angst, want iemand als hij wordt niet opgetrommeld om iemand als zij te ontslaan.