Autoriteiten
Een jongen die momenteel tentoonstelt in het Paleis op de Dam nodigde me uit om zijn werk te komen bekijken. Hij was genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor Vrij Schilderkunst 2019, hij won niet maar kreeg aandacht te over. Mijn uitgever zei eens over schrijvers: ‘Ze willen allemaal liefde of aandacht.’ Ik denk dat je dat over ieder mens kunt zeggen, maar kunstenaars in het bijzonder. Van een miskende, Duitse schilder die in Wenen rondzwierf en later Führer werd genoemd, zou de wereld tot op de dag van vandaag naweeën voelen.
De jongen was kind aan huis in het paleis: de suppoosten en kassamedewerkers groetten hem een voor een bij onze binnenkomst. Terwijl we naar zijn schilderijen keken vertelde hij over zijn ontmoeting met koning Willem-Alexander. Hij zei: ‘Ik heb een vriend die deegrollers met handtekeningen van koningen spaart. In Denemarken kocht hij eens een deegroller, liep de winkel uit en trof een koning op de stoep. Zo begon zijn verzameling. Ik wilde Willem-Alexander vragen om er een te signeren, dus mijn vriendin nam een deegroller mee. Ik sprak met de koning over mijn werk, keek mijn vriendin aan, maar te vroeg haalde ze de deegroller uit haar tas. De bewakers vlogen op mijn vriendin af om een aanslag te voorkomen. Willem-Alexander kon er wel om lachen en signeerde de deegroller.’
We verlieten het paleis en ik stelde voor om in het Krasnapolsky Hotel te lunchen. Op het verregende rode tapijt dat voor het hotel lag, stapte een Engels stel uit een taxi. De man greep zijn vrouw vanachter tussen haar benen. Ze reageerde lachend en sloeg hem op zijn kont. Binnen een huwelijk is veel mogelijk. Gearmd liepen ze het hotel in. Het gegraai deed me denken aan de nieuwjaarsnacht enkele jaren geleden rondom de dom in Keulen, de openbare ruimte bleek geen gelukkig huwelijk te zijn.
Terwijl we kroketten op licht getoast brood aten, vertelde de jonge schilder dat hij een tijdje in Athene had gewoond. Hij raadde me aan om er ook eens te gaan wonen. Begin 2018 was ik een week in Griekenland, zei ik. We reden van de regio West-Macedonië naar Athene. Onderweg werd het weer steeds beter. De zon ging onder, ’s nachts kwam er een spookrijder als een kogel op ons af. Gevolgd door een paar politieauto’s op een verder verlaten snelweg.
De volgende ochtend, op een zonnig terras aan de voet van de Acropolis, hoorde ik dat deze spookrijder naakt achter het stuur had gezeten, zich met zijn auto in een ravijn had geworpen en daar de dood vond. De agenten moeten erbij hebben staan kijken om uiteindelijk huiswaarts te keren.
Toen ik afscheid had genomen van de jonge schilder op de Dam nam ik een trein de stad uit. Later, lopend van het station naar huis, trof ik een viertal agenten aan die naast een met lint afgezet stukje weg en berm stonden. Er liepen bandensporen het gras in. Doelloos bewaakten de agenten iets waar niets meer zou gebeuren. Deze verborgen werkeloosheid oogstte medelijden, maar het was eigenlijk puur geluk: ze lieten het tegenovergestelde van een politiestaat en autoriteiten zien, de dienders waren overbodig. Bovendien rook het heerlijk zoet, naar pas gemaaid, omgewoeld, gras.
