Ik heb geleefd #57: Coby is al 5 jaar ongeneeslijk ziek: ‘Mijn leven met kanker is echt geen kommer en kwel’

Door de coronacrisis gelden strikte regels in de uitvaartbranche: niet meer dan dertig mensen bij een laatste afscheid, geen koffie en cake achteraf. 'Heel jammer', zegt Coby via de telefoon. 'Ik had een borrel in gedachten.' Die borrel staat zelfs al vermeld op de rouwkaart die ze heeft laten ontwerpen. Graag ziet ze haar vrienden, collega’s en familie een postume toost uitbrengen op haar leven.

Overlijdenskaart

De uitnodiging voor haar uitvaart ligt bijna een jaar in de kast. Ze liet me de kaart zien toen de coronacrisis nog sluimerde, begin maart. Op de voorkant een tekening van een vrouw in een tuinstoel voor een caravan. Een haakwerk hield ze vast, naast haar stond een sportieve fiets. Besneeuwde bergtoppen op de achtergrond. 'Het moeten de Zwitserse Alpen voorstellen', lichtte Coby toe. 'Daar komen we graag.'

Ze had de kaart laten tekenen door een illustrator. Een tekening paste beter bij haar dan een foto. Op de binnenpagina werd melding gemaakt van haar heengaan. 'Mijn allerliefste vrouw en onze lieve moeder is overleden', stond er. Alleen een datum moest nog worden ingevuld.

Bezige bij

Coby Dijkstra houdt graag grip op de dingen. Vijf jaar is ze ongeneeslijk ziek (darmkanker met uitzaaiingen), maar ze prijst zich gelukkig dat de behandelingen haar tot nu toe weinig last gaven. Haar kwaliteit van leven is nauwelijks aangetast door de chemo’s en een operatie. 'Daar heb ik gewoon mazzel mee. Mijn leven met kanker is echt geen kommer en kwel.'

Begin maart vertelde ze dat ze zelfs nog gewoon naar de tennisbaan en sportschool ging en haar werk als schooljuf weer had opgepakt, zij het op vrijwillige basis. 'Ik miste de collega’s en de kinderen. Nu help ik leerlingen met wat extra begeleiding.'

Experiment vervalt

Twee weken later ziet de wereld er heel anders uit. Ook Coby zit noodgedwongen thuis. Via de telefoon praten we bij. Ze vertelt dat ze maar is begonnen met het soppen van de keukenkastjes en het opknappen van de tuin.

Echt ingrijpend is dat de experimentele behandeling waaraan ze mee zou doen, nu is afgeschoten vanwege de coronacrisis. In het ziekenhuis gaat de acute zorg voor. Coby had gehoopt op reservetijd; zou de therapie aanslaan dan kreeg ze er misschien een paar maanden bij.

Dankbaar

De reguliere behandelingen hebben sinds vorig jaar geen effect meer, haar tumoren groeien. Coby’s conditie gaat achteruit. Intussen revalideert haar man thuis, hij kreeg een paar maanden geleden een herseninfarct. Voor haar volwassen zoon die vanwege zware epilepsie niet kan werken, doet Coby weleens wat boodschappen. De tweewekelijkse etentjes met de kinderen zijn veiligheidshalve geannuleerd. Kanker heeft haar veranderd, zegt ze. 'Het klinkt misschien gek, maar ik ben optimistischer geworden. Vroeger was ik meer het type 'het glas is halfleeg', nu is dat andersom.'

Hoe dat kan? Omdat je dankbaar wordt voor de dingen die nog wél kunnen, denkt ze. Ook heeft ze eindelijk geleerd nee te zeggen, en dat maakt het leven een stuk aangenamer. 'Nu ik ziek ben ga ik toch geen dingen doen die ik niet wil? Verplichte verjaardagsvisites schrap ik en tegen straatverkopers zeg ik gewoon nee. Zonder opgaaf van reden, met een vriendelijke glimlach. Dat voelt lekker!'

Doelen stellen

Samen met haar man Gerben maakt ze overal het beste van, dus nu ook. Tijdens ons gesprek in Leusden vertelde ze hoe ze leeft door steeds weer doelen te stellen. Haar veertigjarige bruiloft wilde ze halen. 'Is gelukt!' De zeventigste verjaardag van haar man redde ze ook: 'Samen met de kinderen maakten we een rit in twee deux-chevauxs.' Bruiloft jongste zoon: check.

Toen werd een kampeervakantie afgelopen zomer het nieuwe streven. Ging door. Nog een keer naar haar geliefde Tenerife in december? Kwam ook in orde. Ze zouden zelfs nóg een keer gaan, eind maart. Maar die trip is onlangs door de reisorganisatie gecanceld in verband met Covid-19. Alle begrip, zegt ze. 'We hebben een voucher gekregen, maar de vraag is of ik gezond genoeg blijf om die reis in te halen.'

Voorlopig stelt ze zich tevreden met een tuinstoel en een boek in de achtertuin. Eerst die coronacrisis maar eens zien te overleven.

***

Wil jij ook jouw verhaal vertellen? Mail naar annemarie@persgroep.nl
Dit artikel verscheen eerder in het AD. 
Annemarie Haverkamp won met haar roman De achtste dag de Bronzen Uil 2019, de Vlaamse literatuurprijs voor het beste Nederlandstalige debuut van het afgelopen jaar.