Sarah Sluimers quarantainelogboek: Nu is er weer ruimte voor verhalen van vroeger (of voor Frozen 2)
De afgelopen weken vond ik het ondoenlijk om films of series te kijken. Niets lijkt meer op de werkelijkheid of: de werkelijkheid was even zo overweldigend dat die geen aanvulling hoefde vanuit de fictie. Maar Frozen 2 werd ons vanwege de omstandigheden door Disney+ geschonken en dus keek ik die met mijn kind.
Ik zal eerlijk zijn, ik heb ’m twee keer gezien. De eerste keer moest ik huilen, maar dat was aan het begin van de quarantaine, toen sentiment een uitweg uit de verbijstering was.
De tweede keer, een week daarna, zag ik in Frozen 2 een Eurokitscherige allegorie vol magisch natuurgeweld, met spiegelvloeren waarop eindeloos veel nummers over vrijheid en verlangen werden gezongen. Verder: een waterpaard met woeste watermanen, een galajurk voor de oudste zus die vast en zeker in het voormalige Oostblok was gekocht en veel heterogedoe tussen het jongste zusje en haar trouwe vriend.
En als verlossend slot mocht ijsprinses Elsa op haar paard de verte in rijden om te leven in de natuur, als geest, weg van de mensen.
‘Stelletje fascisten bij Disney,’ mopperde mijn vriend, waarna ik ‘tuttut’ zei en we een half uur lang discussieerden over hoe woke Disney nou eigenlijk was of probeerde te zijn de afgelopen jaren. En even voelde het als 2019. Maar na een poosje hakketakken kwamen de onverbiddelijke muren van het huis weer op ons af en ging ik de broccoli voor het avondeten ontdooien.
NIEUWE VRIJHEID
Maar inmiddels blijkt mijn nieuwe leven, zo lang je veilig binnen blijft, tot een kluwen repeterende dagen te verworden en komt er weer echte ruimte voor verhalen van buiten. Van vroeger.
En zo keek ik Unorthodox op Netflix, een vierdelige serie over een jonge Joodse vrouw die van haar benauwende huwelijk en leven in de Satmar-gemeenschap in Brooklyn vlucht naar het vrije Berlijn. Het hoofdpersonage Esther Shapiro wordt gespeeld door Shira Haas. Een actrice met een gezicht dat bij iedere trek van mond of wenkbrauw iets anders vertelt, zo mooi en zo goed dat ik haar bij me in quarantaine zou willen hebben.
In haar nieuwe vrijheid loopt ze, zonder pruik, met een borstelkoppie door Berlijn. Ze kijkt naar de mensen op straat. De zon valt op haar smalle rug. Haar voetstappen op de stoep zijn lekker dik aangezet in de geluidsmontage achteraf. Ze koopt voor het eerst een lippenstift in een warenhuis. Gaat uit, danst voorzichtig. Schreeuwt zachtjes onder een viaduct.
PARALLEL
De parallel dringt zich bijna op. Ook ons verlangen om weer buiten te zijn, eindeloos te kunnen struinen met geen enkele zorg dan de brandende zon aan de hemel, is evident.
Maar identificatie met Esther Shapiro, huwelijksgevangene, is onsmakelijk. Haar aanvankelijke lot is anders en verschrikkelijk. En ook Elsa en haar waterpaard kunnen lekker blijven draven zonder me verdriet te doen om mijn eigen verlies van bewegingsvrijheid.
Het klopt dat hierna niets meer ooit hetzelfde zal zijn, maar dat betekent niet dat ieder kunstwerk nu over ons gaat. Een verlichtende gedachte. Zo erg is het allemaal nou ook weer niet, zou je bijna kunnen stellen. Onze quarantaine gaat immers om onze lijven. In onze hoofden kunnen velen net zo vrij zijn als hiervoor.
En onze eigen kunst, over deze tijd, moet nog gemaakt worden.