Ik heb geleefd #62: Kanker? Zij? Hannah Elisabeth kon het niet geloven: ‘Altijd gezond geleefd’
Ze zag een wit licht en hoorde mooie muziek. Hannah Elisabeth Walstra Hogeboom (62) was acht jaar toen ze door een kronkel in haar darmen acuut op de operatietafel belandde en een bijna-doodervaring kreeg. 'Ik zweefde boven mezelf', vertelt ze. 'Ik zag mijn eigen lichaam liggen.'
Tijdens die ervaring voelde ze vrede en rust. De dood moest wel iets goeds zijn. 'Later heb ik er nog wel eens naar verlangd', bekent ze.
Bijna-doodervaring
Maar toen het gebeurde, was ze nog maar een kind. Ze sprak er niet over tot ze volwassen was en boeken begon te lezen van mensen die hetzelfde hadden meegemaakt. Inmiddels denkt ze dat de bijna-doodervaring mede bepalend is geweest voor de keuzes die ze heeft gemaakt in haar leven. 'Ik heb altijd mijn eigen pad gekozen. Ben nooit met mijn carrière bezig geweest en luisterde naar mijn intuïtie. Ik doe alleen dingen die voor mij zin geven.'
Hannah Elisabeth woonde in Ierland en de Verenigde Staten. Lange tijd schreef ze in Portugal aan een boek en samen met haar man heeft ze een huisje in de Franse Auvergne. 'Als we daar in de vakantie heengaan, vertrek ik soms al een paar weken eerder, zodat ik tijd heb om te schrijven.'
Haar basis ligt in Friesland. Daar werd ze geboren en groeide ze op. En ook nu ze kanker heeft en herstelt van zware behandelingen, zet ze haar eerste revalidatiestappen op de noordelijke grond. Gisteren liep ze op en neer door haar straat in Woudsend, dat was een hoogtepunt.
Borstkanker
In oktober 2019 deelde een arts haar mee dat ze uitgezaaide borstkanker had en dood zou gaan. Misschien had ze nog drie maanden, meer zat er niet in. Hannah Elisabeth was compleet overrompeld. Kanker? Zij? Nooit gerookt, nauwelijks gedronken, altijd gezond geleefd. Ze kon het nauwelijks geloven. Daarnaast wilde ze helemaal niet dood, ze wilde er zijn als echtgenote, moeder en oma. Al snel kwam haar intuïtie om de hoek kijken. Die zei: 'Je bent er nog over drie maanden, jouw tijd is nog niet gekomen'.
Vanaf dat moment begon de Friezin zich te verdiepen in boeken over haar ziekte. Alles deed ze om sterker te worden. Uiteraard liet ze zich eerst behandelen in het ziekenhuis (zes chemokuren volgden en nu slikt ze letrozol), maar ze paste ook haar dieet aan en wilde alle stress uit haar leven bannen. 'Ik liep rond met wat onverwerkte dingen uit het verleden. Normaal denderde ik maar door, maar nu was dat denderen acuut gestopt. Ik moest er wat mee.'
Onvoorspelbaar
Ze mediteert nu dagelijks en leeft bij de dag. En jawel, het gaat langzaam maar zeker beter met haar. De uitzaaiingen (ook in haar longen) zijn geslonken, waardoor ze letterlijk meer lucht krijgt. 'De afgelopen weken leefde ik in een soort twilight zone', vertelt ze. 'De kanker is onvoorspelbaar, je weet niet of je doodgaat of dat je misschien nog een paar jaar hebt. Het was of er een grijze deken over alles heen lag. Pas nu merk ik dat ik weer kleuren begin te zien.'
Thuis is ze inmiddels weer achter de schildersezel gekropen. Behalve schrijver en docent in ruste, is Hannah Elisabeth kunstenaar. Schilderen biedt een welkome afleiding en geeft haar dagen weer zin. Het concentratievermogen dat ze kwijt was na de behandelingen, keert terug. Lezen lukt alweer en schrijven gaat ook steeds beter. Dat is nodig, vertelt ze, want ze heeft een boek af te maken. Haar volgende roman gaat over een vrouw die een moeizame relatie heeft met haar moeder. De oude vrouw blijkt een oorlogsverleden te hebben ('Ik ben opgeleid als historicus') en die familiegeschiedenis verweeft ze met het huidige opkomende antisemitisme. 'Het is nu weer actueel in onze maatschappij, daarom wil ik het verhaal snel afronden en publiceren, zodat het kan dienen als een spiegel.'
Houd hoop
En hopelijk, als het haar gegeven is, schrijft ze daarna nog een boek over hoe je kunt leven met kanker. De boodschap zal dan zijn: houd hoop. Probeer, zelfs als je de regie kwijt bent over de toekomst, dingen zelf ter hand te nemen. 'Daardoor krijg je het gevoel dat je er nog bent.'
De schrijfster is ervan overtuigd dat ze het wéét als haar tijd is gekomen. Dan zal ze zich met liefde overgeven aan het witte licht dat zich daar in die operatiekamer openbaarde toen ze acht jaar oud was. Nu denkt ze daar nog niet over na. Ze is bezig met het leven.
***
Wil jij ook jouw verhaal vertellen? Mail naar annemarie@persgroep.nl
Dit artikel verscheen eerder in het AD.
Annemarie Haverkamp won met haar roman De achtste dag de Bronzen Uil 2019, de Vlaamse literatuurprijs voor het beste Nederlandstalige debuut van het afgelopen jaar.