Dikke mannen en grauwe vrouwen. En Trump
Die is moeilijk te omschrijven, maar als het moet dan lijkt ze nog het meest op de essaybundels die in stapels opgetast liggen in de Strand Bookstore: genuanceerd, intelligent, ruimdenkend, humaan, grappig. Hoopgevend vooral. Toen ik in NYC rondliep, was ik er net als iedereen van overtuigd dat Clinton zou winnen. Niet omdat zij nou zo goed was, maar omdat het alternatief dat beslist niet was.
Een week later was ik een paar dagen in Washington, Pennsylvania. In dat kleine provinciestadje was men er nog niet zo zeker van dat Clinton zou winnen. Het gros hoopte van niet.
Het gros had bordjes in de tuin met Trump erop, soms wel twee of drie naast elkaar, alsof eentje niet duidelijk genoeg was. Soms stond er nog een bord achter met identieke tekst, maar driedubbel formaat.
Het gros had een tuin en een groot huis, een grote auto, een grote wapperende vlag, een grote buik.
Het gros was man.
Er waren ook vrouwen, natuurlijk. Ze zagen er alleen niet uit zoals de vrouwen in New York: elegant, slank, opgemaakt, stijlvol, vrouwelijk. Ze zagen er grijs uit, hun grauwheid ging op in de stoepstenen en betonnen gebouwen van het stadje, alsof ze de moed hadden verloren om zichzelf of het leven van enige kleur te voorzien. Ze droegen truien en broeken van ondefinieerbare kleur en snit, geen make-up, geen highlights, geen glans. Hun gezicht droeg de groeven van uitzichtloze dagen, en zo sjokten ze ook door de stad: alsof elke dag, ook deze, gewoon een herhaling was van gisteren en morgen. Dus waarom zouden ze moeite doen.
Hun mannen deden net zo min moeite. Met hun grote buik bleven ze zitten in hun grote pick-up truck op de parkeerplaats van de supermarkt, te wachten tot hun vrouw de boodschappen had gedaan. In de restaurants lepelden ze met een elleboog op tafel hun kilobord pasta leeg, een zwijgende blik op hun vrouw en puberdochter met net zo’n grote mond als achterwerk. Je zag ze denken: nog even, dan kan ik weer naar de stripclub.
In Washington en omstreken zijn acht stripclubs op 13 duizend inwoners. Gentlemen’s clubs heten ze, maar er is weinig gentlemens aan. Grab her by the pussy, scandeerden de mannen van Washington er tijdens verkiezingsnacht. Dit zijn mannen die op Trump stemden. Mannen die thuis hun vrouw in elkaar slaan. Naar schatting een op de vijf vrouwen in Pennsylvania heeft te maken met huiselijk geweld, al dan niet met de dood tot gevolg. Bij de Walmart koop je zonder problemen een pistool.
Je zou het bijna begrijpen, die mannenliefde voor Trump. Pak die mannen hun pistool af, hun Hummer, hun grote huis, hun dollars en wie zijn ze dan nog? Geen man meer in elk geval, althans niet in hun ogen.
Vrouwen stemden evenwel ook massaal op Trump. Blanke vrouwen vooral, staat in de krant. Op de foto’s staan vrouwen die er net zo uitzien als de vrouwen in Pennsylvania: afgeleefd, grijs, grauw. Dik en lelijk, zou Trump zeggen. Als het even kon, zou hij ze publiekelijk laten sporten zoals hij deed met Miss Universe in 1997, die een paar kilo was aangekomen en volgens Trump sit-ups moest doen om haar baan te behouden. Hij had net de Miss Universe-verkiezing gekocht en liet de 20-jarige Miss uit Venezuela touwtjespringen voor het oog van honderden camera’s. Publieke vernedering van vrouwen is volgens het handboek van psychologen een van de belangrijkste kenmerken van misogynie.
Andere kenmerken: macht misbruiken om vrouwen neer te halen. Vrouwen wegzetten als lustobject. Seks eisen. En als de seks er is: domineren en weinig tot geen aandacht tonen voor de vrouw in kwestie. Strijd aangaan met een vrouw. Niet opgeven tot je haar voor het oog van iedereen hebt verslagen. Een beetje als een hond: bijten en niet meer loslaten, niet zolang er nog mensen kijken in elk geval.
Veel misogyner dan Donald Trump wordt het niet – hij scoort zo hoog op zowat alle kenmerken dat het bijna karikaturaal wordt. Net zo karikaturaal als de dikbuikige mannen van Washington, die vast blij waren dat er eindelijk een man opstond met ballen. Een man die gewoon zei waar het op stond, over vrouwen en pussy’s en zo.
Maar die vrouwen, waarom stemden zij op Trump? Natuurlijk, vrouwen hoeven niet met hun vagina te stemmen, zoals Susan Sarandon zei, en niet per definitie voor een vrouw te kiezen. Maar wat zien ze in een rabiate vrouwenhater?
Als ik aan de vrouwen in Pennsylvania denk, de grauwe, lijvige vrouwen in Washington, kan ik maar een antwoord bedenken. Ze haten zelf ook vrouwen. Vrouwen die Miss Universe-verkiezingen winnen. Vrouwen die succesvol zijn, die president willen worden. Vrouwen die zij nooit zullen worden. De vrouw die ze zijn geworden.
Maartje Laterveer is journalist (Vogue, FD) en schrijver en werkt momenteel aan het boek Het seksleven van de Nederlandse vrouw, dat volgend jaar zomer verschijnt bij Lebowski Publishers.