De legenestscheiding (column LINDA. 171)
De een na de ander ziet samen met het jongste kind, ook haar man vertrekken, of gaat zelf, dikwijls na een yoga-retreat, aangestuurd door de laatste wilde haren. En zij die weigeren op te geven gaan moeilijke jaren tegemoet, waarin de relatie compleet opnieuw uitgevonden moet worden. Hij gaat als een dolleman fietsen en beklimt iedere Franse bergtop, zij schrijft zich in voor alle lokale tennistoernooien. Samen doorstaan ze vakanties waarin vele maaltijden zwijgzaam worden uitgezeten, tot hun grote schrik concluderend dat ze geworden zijn wat ze altijd vreesden: een bored couple. Uitgepraat nu er niets meer over de kinderen valt uit te wisselen, uitgeneukt nu het niet meer zachtjes en stiekem hoeft. Afgelopen zomer was zo’n vakantie. Voor het eerst zonder kroost om voor te zorgen, je aan te ergeren en heftig mee te discussieren. Goddank voor de smartphone, waarop naar hartelust gechat kan worden met via Facebook gevonden jeugdliefdes, of die leuke man/vrouw van de zomerborrel op de zaak. Op hen lijkt de overgang geen vat te hebben, de midlife-crisis nog niet toegeslagen, kijk ze eens leuk poseren met volle glazen witte wijn, bij een boot, op een strand, in een opblaas-unicorn, naast een racefiets. Eenmaal terug wordt de conclusie bij sommigen snel getrokken: vanaf eind augustus neemt het aantal scheidingsaanvragen met 20 tot 30 procent toe, waarvan het aantal echtparen dat uit elkaar gaat na 20 tot 25 jaar huwelijk met 23 procent gestegen is. De legenestscheiding dus, of de legenestrelatiecrisis, en iedere keer dat ik erover hoor ben ik zo dankbaar dat ik niet gewacht heb tot de kinderen het huis uit waren. Het was moeilijk en pijnlijk en ik voelde me bij tijd en wijle zwaar schuldig en mislukt, ik heb getwijfeld en er diep verdriet van gehad, en natuurlijk heb mijn kinderen ermee beschadigd. En vaak, heel vaak de vraag beantwoord, doorgaans gesteld door de types die nu gaan legenestscheiden: kon het niet wachten? Tot je kinderen de deur uit waren? Zodat je hen er niet mee hoeft te belasten? Alsof ik dit me niet dag en nacht afvroeg. Ging het geluk van mijn kinderen niet boven het mijne? Was het niet beter voor hen om door te bijten, schouders eronder en gevoel uit te zetten? Uiteraard hebben we dat geprobeerd. En nog eens en nog eens. Maar ik werd er geen leuker mens van, en volgens mij ook geen leuke moeder. Ik herinnerde me een exvriend, die bij het behalen van zijn VWO-diploma te horen kreeg dat zijn ouders nu eindelijk uit elkaar konden gaan. De schokkende desillusie, zijn vraag of hij afgelopen jaren in een leugen had geleefd, zijn ouders die tot steen verkild waren. De tijd die was verstreken.
Gelukkig bij elkaar blijven is natuurlijk de beste optie, maar ook een hele uitdaging in deze individualistische tijd vol torenhoge verwachtingen van de liefde, en korte lontjes waar het gaat om geduld en toewijding. Ik heb grote bewondering voor mensen die daarin slagen en als ik hen vraag hoe ze dat toch in godsnaam doen, is het antwoord bijna altijd: geen idee, het ging gewoon helemaal vanzelf. Net zo goed als uit elkaar groeien soms helemaal vanzelf gaat. Dat zou ik zo graag willen zeggen tegen de bored couples die ik deze zomer om me heen zag. Het geeft niet. Kies voor het leven en de liefde, die ook heus wel weer vanzelf komt. In ieder geval de liefde voor jezelf en dat is wat ik jullie allemaal gun.
Deze column verscheen eerder in de LINDA., editie 171.